Komt gokkast fraude voor? En waar moet je bij gokkasten speelautomaten, slot games of hoe je ze ook noemt op letten? Voor veel mensen zijn gokkasten erg aantrekkelijk door het gevarieerde spelverloop. Je kunt op allerlei manieren winnen. Via verschillende winlijnen, dankzij wilds, scatters en door het activeren van allerlei bonusspelen. Maar tegelijkertijd roept die wirwar aan mogelijkheden ook veel onduidelijkheden op.
Onduidelijk hoe en wat je wint bij gokkasten
Want de gokkast verschilt natuurlijk als dag en nacht van de meeste andere casinospellen. Bij spellen als roulette of blackjack is het duidelijk hoe en wanneer je wint. Ook de kansen zijn redelijk direct uit het spel af te leiden.
Je speelt met een kaartspel van 52 kaarten bijvoorbeeld waarvan er van iedere kaartsoort (bijvoorbeeld de Aas) vier in het spel zitten. En bij roulette draait het wiel en kan het balletje in een van de 36 nummers terechtkomen of op de nul. Je weet wat je kunt verwachten en wat je kunt winnen.
Bij een gokkast ligt dat anders. Daar draaien de rollen. Bij de klassieke mechanische fruitautomaten was dat ook echt een fysieke rol waar de symbolen op een vaste volgorde zaten. En je had slechts één winlijn in beeld. Bij moderne video slots is dat allang niet meer het geval.
Je speelt met talloze winlijnen en combinaties, maar ook met wilds, scatter- en ‘stacked’ symbolen. Bovendien is de winlijn al niet meer noodzakelijk en zijn er tegenwoordig zogenaamde clusterplay slots. Als klap op de vuurpijl zijn er allerlei bonusspellen waarvan het spelverloop en de uitbetaling weer helemaal anders verlopen.
Kortom, het spelverloop en de uitbetalingen van een gokkast zijn veel lastiger te doorgronde dan het traditionele roulette, blackjack of baccarat.
En dus is er volop gokkast fraude?
Het gevolg van die onduidelijkheid is dat mensen al snel denken dat er vals wordt gespeeld door het casino. Als ze te weinig winnen of steeds net naast de hoofdprijs grijpen, lijkt dat al snel verdacht. Maar is dat ook zo, is er inderdaad zo vaak sprake van gokkast fraude? Nee, dat valt enorm mee.
Zo is de zogenaamde Return-To-Player van speelautomaten goed gereguleerd, terwijl je toch onderlinge verschillen ziet. Deze RTP is het percentage van de totale inzet in een gokkast, die het apparaat – of de online software – weer moet teruggeven aan de spelers.
Regelgevers zoals de Nederlandse kansspelautoriteit stellen een ondergrens aan die RTP voor gokkasten in casino’s en speelhallen. Online slot games publiceren die percentages ook gewoon zodat je van tevoren kunt kijken welke RTP de online gokkast van jouw keuze heeft.
RTP verschillen bij speelhallen, echte en online casino’s
De RTP is ruwweg het laagst bij speelhallen. Hij ligt wat hoger in de echte casino’s en het hoogst in de betrouwbare online casino’s. Dat heeft alles te maken met het ‘bedrijfsmodel’. De maximaal toegestane inzet per uur ligt bij speelhallen veelal lager dan in casino’s. Ze moeten van die inzet dus iets meer overhouden om winst te maken.
En bij zowel speelhallen als echte casino’s geldt dat er veel ruimte nodig is om de automaten neer te zetten, de gokkasten vragen om investeringen en onderhoud, het gebouw zelf kost geld en het personeel moet worden betaald.
Dat verklaart waarom de uitbetalingen daar lager liggen dan in het online casino. Zo’n online casino vraagt voornamelijk om een website met software en de exploitatiekosten voor het hosten van een casino zijn veel lager dan van een echt casino. Waar je in speelhallen soms maar net boven die 80% uitkomt met je RTP, loopt het bij casino’s tot richting de 95%. Terwijl online casino’s slot games hebben met een RTP boven de 95% en soms zelfs boven de 99%. Grote verschillen dus, maar die hebben niets te maken met gokkast fraude.
Weinig fraude volgens autoriteiten
De fysieke kasten in speelhallen en casino’s worden ook regelmatig gecontroleerd door de kansspelautoriteiten van het betreffende land. Als de regelgeving in het land goed is georganiseerd, is er meestal weinig sprake van overtredingen. De Nederlandse Kansspelautoriteit (Ksa) zegt er op haar website bijvoorbeeld het volgende over:
“Op grond van verschillende criteria en het ingeschatte risico beslist de Kansspelautoriteit wel of niet langs te gaan. Als er bijvoorbeeld over een bepaalde speelhal meer klachten zijn, of als er over een speelautomaat vaker klachten binnen komen, kan dat aanleiding zijn de speelhal of de speelautomaat te onderzoeken. Ook kunnen meldingen aanleiding zijn een bepaald type speelautomaat door middel van een steekproef op verschillende locaties te onderzoeken. Belangrijk in dit verband is ook dat de ervaring van de Kansspelautoriteit is dat er zelden tot nooit iets mis is met de speelautomaat in kwestie. Soms zijn er wel afwijkingen, maar dan gaat het vrijwel altijd om kleinere dingen en niet over wel of niet uitkeren door de speelautomaat.”
Maar, je wordt zelf wel gemanipuleerd door gokkasten
Vaak blijkt dan ook dat de speler zelf slim wordt gemanipuleerd door een gokkast. De manier waarop het spel verloopt zit vol met psychologische slimmigheden die ervoor zijn bedoeld om jou langer te laten spelen en veel te laten inzetten. Dat is helemaal niet erg, zolang jij je als speler maar bewust bent dat dat het geval is.
En jezelf realiseert dat de RTP altijd onder de 100% ligt, en de meeste spelers dus wat geld verliezen. We geven even een paar voorbeelden van zulke trucs:
- Het beeld van de rollen zegt niets over je ‘bijna-winst’. Heel vaak lijkt het alsof je bijna die topprijs won. Alleen dat ene allerlaatste symbool bleef jammer genoeg net hangen boven de winnende positie. Het is de kracht van een suggestieve video animatie die echter niets te maken heeft met je echte winkansen. Een klinisch afstandelijk stukje software – De Random Number Generator – bepaalt meestal al zodra je op de knoppen drukt of en wat je wint. De rest is letterlijk animatie en wordt dus volop ingezet om je het gevoel te geven dat winnen erg dichtbij is.
- In het verlengde daarvan suggereren veel gokkasten dat je het spel kunt beïnvloeden, bijvoorbeeld door handmatig de rollen te stoppen. Hiervoor geldt hetzelfde. Het stukje software (in de kast of op een server ergens ver weg) heeft bij je eerste klik al bepaald of je wint. Zelf de rollen stoppen etc. draagt bij aan jouw spelbeleving, maar niet aan jouw winkansen.
- Ook de mega jackpots maken het voor jouw brein alweer wat aantrekkelijker om te spelen. Want een paar tientjes winnen is leuk. Maar voor de rest van je leven financieel onafhankelijk op het achterdek van je jacht liggen is natuurlijk nog veel leuker. En voor de goede orde, die kans is er ook gewoon en de bonafide gameleveranciers als NetEnt en Microgaming betalen ook keurig netjes uit. De kans is alleen microscopisch klein. Hetzelfde geldt overigens voor de keurige Staatsloterij, waarvan de RTP onder de gemiddelde slot in de speelhal ligt.
- Met de talloze winlijnen win je bijna altijd wel wat als je op genoeg lijnen tegelijk inzet. Door die winst vervolgens met enorm veel bombarie te presenteren, hebben veel mensen het gevoel dat ze stevig gewonnen hebben. Terwijl de netto uitbetaling nogal eens minder is dan alle inzetten. Dus ook als je verliest, klinkt het of je wint. Sommige gokkasten doen dat nog slimmer door tijdens het spinnen van de rollen even kort een winnend scherm te tonen. Dat staat volledig los van je eigen kansen, maar het geeft je brein een oppeppertje.
Het zijn dus trucs en ook niet allemaal even sympathieke trucs van de gokkast ontwikkelaars. Maar met gokkast fraude hebben ze niets te maken.
Is er toch echt sprake van gokkast fraude?
Maar soms zul je toch echt vermoeden dat er iets niet klopt. Dat kan natuurlijk want overal in de wereld zijn er mensen die de boel proberen op te lichten, dus ook bij online casino’s, echte casino’s en speelhallen. In dat geval is het belangrijk dat je weet hoe je daarover een klacht kunt indienen.
Voor fysieke speelautomaten geldt dat er altijd een klacht mogelijk is via de kansspelautoriteit in het land waar de speelautomaat staat. Ook de Ksa in Nederland heeft daarvoor een procedure met een online klachtenformulier.
Bij online casino’s is het altijd belangrijk dat je bij een casino speelt met een licentie van een betrouwbare kansspelautoriteit, zodat je ook daar zeker weet dat je altijd kunt terugvallen op een klachtenprocedure. Maar check dus eerst even of je geen spoken ziet, want er is meer geregeld en gecontroleerd rondom gokkasten dan veel mensen denken.